Μουσική για την Μικρή Οθόνη

ΛΩΞΑΝΤΡΑ | ΓΑΛΗΝΗ | Ο ΠΑΤΟΥΧΑΣ | ΚΑΛΗ ΣΟΥ ΝΥΧΤΑ ΚΥΡ’ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕ|ΚΛΕΙΣΤΟΙ ΔΡΟΜΟΙ | ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΤΗΣ ΓΑΤΑΣ | ΤΟ ΑΓΑΠΗΜΕΝΟ ΜΑΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙ | Η ΔΕ ΠΟΛΙΣ ΕΛΑΛΗΣΕΝ

Η Μικρή Άρκτος και η Ελένη Καραΐνδρου με ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση παρουσιάζουν μια ξεχωριστή έκδοση –«ένα παλιό χρέος που αναβλήθηκε για πολλά χρόνια». Είναι ένα βιβλίο με 2 CDs που περιλαμβάνουν ανέκδοτες και πρωτότυπες συνθέσεις της για την «Μικρή Οθόνη». Η μουσική γράφτηκε από το 1976 μέχρι το 1989 για έργα και σειρές που συναντήθηκαν με μεγάλες στιγμές της Ελληνικής λογοτεχνίας και της ποίησης.

Είναι η 2^η έκδοση που πραγματοποιείται στη σειρά με συνθέσεις πρωτότυπες και ανέκδοτες της Ελένης Καραΐνδρου. Η πρώτη (2012) περιλάμβανε 3 CDs με μουσικά θέματα για 22 παραστάσεις του Αντώνη Αντύπα στο ΑΠΛΟ ΘΕΑΤΡΟ.

Πρόκειται για μια «επιχείρηση διάσωσης και μνήμης» ενός μουσικού υλικού που μέχρι σήμερα δεν είχε αποτυπωθεί σε κανένα μέσο αναπαραγωγής παρά το γεγονός πως ήταν σπουδαίες εκφραστικές στιγμές της συνθέτριας που άφησαν το αποτύπωμά τους στη καρδιά όχι μόνο των τηλεθεατών αλλά κάθε μουσικόφιλου. Η μουσική από τη Λωξάντρα, τη Γαλήνη, τον Πατούχα, το Καλή σου Νύχτα κυρ-Αλέξανδρε, ανάμεσα στα άλλα, πέρασαν στην ηχητική μνήμη της ελληνικής κοινωνίας με χρώματα ανεξίτηλα. Αν τα βιβλία της Ιορδανίδου και του Βενέζη ήταν γέφυρες μνήμης και συνέχειας ενός ολόκληρου λαού, με τη μουσική της Ελένης Καραΐνδρου τα έργα αυτά αποκτούσαν μια νέα ζωή εμπλουτισμένα από τους ήχους και τα ολοκληρωμένα μουσικά θέματα της Συνθέτριας.

Η πρώτη συνάντηση της συνθέτριας με την «μικρή οθόνη» έγινε το 1976 με τη μεταφορά της Γαλήνηςτου Ηλία Βενέζη (σε σκηνοθεσία Κώστα Λυχναρά). Ήταν η εποχή που η μικρή οθόνη ζωντάνευε ένα από τα πιο εμβληματικά έργα του μεγάλου συγγραφέα. Όπως η ίδια η συνθέτις αναφέρει στην πρώτη της αυτή απόπειρα εξέφρασε όλη της την αγάπη για τον Βενέζη αλλά και την συγκίνηση που δημιουργούσε το έργο του.

Αργότερα, το 1980 ήρθε η σειρά της Λωξάντρας (σε σκηνοθεσία Γρηγόρη Γρηγορίου) που βασίστηκε πάνω στο ομότιτλο βιβλίο της Κωνσταντινοπολίτισσας Μαρίας Ιορδανίδου. Η Ελένη που είχε ήδη παθιαστεί με τον εκπληκτικό πλούτο της ελληνικής μουσικής προφορικής παράδοσης, είχε ανακαλύψει μεταξύ άλλων, μουσικούς, πρόσφυγες από την Μικρά Ασία. Τον Κωνσταντινοπολίτη Μαθιό Μπαλαμπάνη, δεξιοτέχνη στο τουμπελέκι, τον Νίκο Στεφανίδη στο κανονάκι και τον Γιάννη Σούλη στο ούτι. Μόλις λοιπόν ήρθε σ’επαφή με τη Λωξάντρα και βρήκε τα μουσικά της θέματα, σκέφτηκε να παντρέψει τα τον ήχο της με εκείνο των μικρασιατών. Έτσι, το βασικό θέμα της Λωξάντρας (θέμα σε 9/8), κυριολεκτικά απογειώνεται κάτω από τα δάχτυλα του Μαθιού που συνομιλούνμε εκείνα της Ελένης, στο «προετοιμασμένο» πιάνο της. Το τραγούδι της Λωξάντρας σε στίχους της ίδιας της Ιορδανίδου που παραπέμπουν σε όλες τις πολίτικες γλυκές γεύσεις, το απέδωσε εξαιρετικά η Γιώτα Βέη που συνεργαζόταν τότε με την Ελένη Καραΐνδρου και το Τρίτο Πρόγραμμα του Μάνου Χατζιδάκι. Από την πρώτη στιγμή η Ελένη πλαισιώνεται από υπέροχους σολίστ όπως η Αλίκη Κρίθαρη, άρπα, ο Χρήστος Σφέτσας, τσέλο, ο Σωκράτης Άνθης, τρομπέτα, ο Δημήτρης Βράσκος, βιολί, η Στέλλα Γαδέδη φλάουτο, Τάσος Διακογιώργης, σαντούρι κ.α. Με αυτούς τους κορυφαίους μουσικούς συνεργάστηκε και για την τηλεταινία Καλή σου νύχτα κυρ Αλέξανδρε (σε σκηνοθεσία Γιάννη Σμαραγδή).

Ωστόσο, κάθε νέα συνάντηση σηματοδοτούσε νέες αναζητήσεις και νέα χρώματα.

Ο Πατούχας κάτω από τη σκηνοθετική μπαγκέτα του αιρετικού-συναρπαστικού Αλέξη Δαμιανού αποζητούσε τόνους και ρυθμούς αλλιώτικους και τότε η Ελένη έψαξε και βρήκε κι άλλα όργανα όπως το σάζι, το σαλμάϊ, τη βιέλα αλλά χωρίς να αποχωρίζεται τους κλασικούς της συνεργάτες. Με επιθυμία του σκηνοθέτη, ενορχήστρωσε το Δοξαστικό (Δόξα σοι τω δείξαντι το φως) και συνεργάστηκε με τη Χορωδία του Τρίτου και του Αντώνη Κοντογεωργίου τραγουδώντας η ίδια ένα μικρό σόλο.

Στα επόμενα έργα: Κλειστοί δρόμοι (σε σκηνοθεσία Γιώργου Μιχαηλίδη), Το κεφάλι της γάτας (σε σκηνοθεσία Δημήτρη Σταύρακα), Το αγαπημένο μας παιχνίδι (σε σκηνοθεσία Δημήτρη Σοφιανόπουλου), διεισδύοντας στους χαρακτήρες κάθε έργου και στην ιδιαιτερότητα του συγγραφέα, η Ελένη συναντιέται ξανά με τον Βαγγέλη Χριστόπουλο, τον μαγικό ομποΐστα που εισέβαλε στην ζωή της το 1984 με το Ταξίδι στα Κύθηρα. Επίσης συναντιέται με τον Γιάννη Σπάθα (συνεργάστηκε μαζί του για τοΡοκ της καντίνας, στον Μελισσοκόμο το 1986), με τον κορυφαίο πιανίστα, δάσκαλο και τζαζίστα Μάρκο Αλεξίου, με τον νεοφερμένο Αμερικανό σαξοφωνίστα David Lynch, με τον θρυλικό μπασίστα Ανδρέα Ροδουσάκη αλλά και με τον ακορντεονίστα Ανδρέα Τσεκούρα συνεργάτη της σχεδόν σε όλες τις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου.

Για την μουσική που έγραψε για την σειρά Η δε πόλις ελάλησεν (σε σκηνοθεσία Γιάννη Σμαραγδή), με την οποία κλείνει το 2^ο CD, η Ελένη κινείται στον αγαπημένο και οικείο χώρο της ποίησης εμπνεόμενη από τον Σεφέρη και τον Καβάφη.

Εδώ, πλαισιωμένη από τους αγαπημένους της μουσικούς στους οποίους προστίθεται ο εκλεκτός Νίκος Γκίνος στο κλαρινέτο, η Ελένη ανοίγει με το πιάνο της μια συνομιλία με τους ποιητές.

Η καλαίσθητη έκδοση, από την Μικρή Άρκτο, περιλαμβάνει οπτικό υλικό από τα έργα και τις σειρές, φωτογραφίες, κείμενο της συνθέτριας και φέρει την υπογραφή του εικαστικού Ανδρέα Γεωργιάδη.

Στη συνέχεια προγραμματίζονται άλλες δύο εκδόσεις που η Ελένη τις θεωρεί ένα παλιό κι επιτακτικό χρέος και θα περιλαμβάνει αφ’ ενός ανέκδοτη μουσική για θεατρικές παραστάσεις σπουδαίων σκηνοθετών: Ντασέν, Βογιατζή, Λυμπεροπούλου, Παπαβασιλείου και Αντύπα (οι 3 τελευταίες παραστάσεις ) κι αφ’ ετέρου μουσική επίσης ανέκδοτη για τον κινηματογράφο.

Στα άμεσα σχέδια της εντάσσεται και η δισκογραφική έκδοση του Δαβίδ (σκηνική καντάτα) από την ECM, μια ζωντανή ηχογράφηση στο Μέγαρο Μουσικής το 2010.

ΕΓΡΑΨΑΝ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Ζωή Λιάκα Ελένη Καραΐνδρου: «Με κυνηγάει ο ίδιος ρυθμός από το 1975» Τα Νέα
Αντώνης Μποσκοΐτης «Η Ελένη Καραΐνδρου διέσωσε τα τηλεοπτικά εθνικά κειμήλια» LIFO
Δημήτρης Κανελλόπουλος «Η Καραΐνδρου της μικρής οθόνης» Εφημερίδα των Συντακτών
Έρη Βαρδάκη «12 ερωτήσεις στην Ελένη Καραΐνδρου» ΒΗMAgazino
Αναστασία Κουκά «Οι νότες που έντυσαν τη «Λωξάντρα» Έθνος